พระแท่นราชบัลลังก์และพระแท่นบรรทม เป็นฝีมือประดับมุขของเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค)

เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) มีบุตรธิดารวม ๓๔ คน ได้แก่ ธิดาเกิดกับท่านลิ้ม ๒ คน

๑. ธิดา ถึงแก่กรรมแต่ยังเยาว์
๒. ธิดา ชื่อ ตานี เป็นเจ้าคุณจอมมารดาในรัชกาล ที่ ๑ เรียกกันว่าเจ้าคุณวัง เป็นพระมารดาของพระองค์เจ้าหญิงจงกลนี และพระองค์เจ้าชายเศวตฉัตร กรมหมื่นสุรินทรรักษ์ เป็นต้นราชสกุล ฉัตรกุล

เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) มีบุตรและธิดากับเจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล ๑๐ คน คือ

๑. เจ้าคุณชาย ถึงแก่กรรมแต่ยังเยาว์
๒. เจ้าคุณหญิงนุ่น เกิดสมัยกรุงธนบุรี พ.ศ. ๒๓๒๐ ถวายตัวเป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก โปรดเกล้าฯ ให้เป็นผู้สำเร็จราชการใน พระบรมมหาราชวัง ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ เรียกกันว่า เจ้าคุณวังหลวง ถึงอสัญกรรม พ.ศ. ๒๓๗๙ ในแผ่นดินสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
๓. เจ้าคุณชายก้อน ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๔. เจ้าคุณชายทิน ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๕. เจ้าคุณหญิงคุ้ม เกิดในสมัยรัชกาลที่ ๑ พ.ศ. ๒๓๒๕ เป็นผู้สำเร็จราชการวังหน้า ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เรียกกันว่า เจ้าคุณวังหน้า ถึงอสัญกรรม พ.ศ. ๒๓๗๓ ในแผ่นดินรัชกาลที่ ๓
๖. เจ้าคุณหญิงต่าย เกิด พ.ศ. ๒๓๒๖ รับราชการอยู่ในทูลกระหม่อมปราสาท (เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงเทพวดี) ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย คนทั้งหลายเรียกว่า เจ้าคุณปราสาท โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็น ผู้สำเร็จราชการฝ่ายใน ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงอสัญกรรม พ.ศ. ๒๓๙๔ ในสมัยรัชกาลที่ ๔
๗. เจ้าคุณหญิงพั้ง ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๘. เจ้าคุณชายดิศ เป็นสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยุรวงศ์ คนทั้งหลายเรียกว่า สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่
๙. เจ้าคุณชายแขก ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๑๐. เจ้าคุณชายทัต เป็นสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ คนทั้งหลายเรียกว่า สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย

ท่านทั้ง ๑๐ นี้เป็นราชินิกุล และนับเป็นเจ้าคุณพระราชพันธุ์ชั้นที่ ๒


ทิวทัศน์ทั่วไปของบางกอก

นอกจากนี้ เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) ยังมีบุตรธิดากับภรรยาอื่นอีก ๒๒ คน คือ

  • บุตรธิดาที่เกิดจากท่านกอง ๕ คน ได้แก่ ธิดาชื่อ บู่ เป็นภรรยาหลวงสรวิชิต (ช้าง) มีบุตรชื่อหลวงสุนทรโกษา (ขาว) ต้นสกุล "เศวตเศรณี" ธิดาชื่อ จิตร เป็นเจ้าจอมในรัชกาลที่ ๑ ส่วนบุตร ๓ คน ได้แก่ พระยาอภัยพิพิธ (เพื่อน) หลวงแก้วอายัติ (จาด) ต้นสกุล "จาติกรัตน์" และ "ศุภมิตร" และนายฉลองไนยนาถมหาดเล็กหุ้มแพร ในกรมพระราชวังบวรสถานมงคล

  • ธิดาที่เกิดจากท่านมิ่ง ๔ คน ได้แก่ ใหญ่ (ใหม่) กลัด เจ้าจอมนก ในรัชกาลที่ ๑ และเงียบ

  • บุตรธิดาที่เกิดจากท่านฉิม ๕ คน บุตรได้แก่ แพ และเสงี่ยม ธิดาชื่อ ส้ม เป็นเจ้าจอมอยู่งาน ธิดาอีก ๒ คนถึงแก่กรรมแต่ยังเยาว์

  • บุตรธิดาที่เกิดจากท่านตุ๊ ๒ คน ได้แก่ เจ้าจอมชู และมหาดเล็กแสงจันทร์ เป็นมหาดเล็กถวายรายงานวัดพระเชตุพนฯ

  • บุตรธิดาที่เกิดจากท่านอ่วม ๓ คน ได้แก่ ธิดาชื่อ จันทร์ และบุตรชื่อ น้อย เป็นทหารมหาดเล็ก กับพระยาสาครสงคราม (พร้อม) เป็นพระยาจางวางเมืองบางละมุง

  • บุตร ๑ คน เกิดจากท่านจันทร์ ชื่อ พระยาศรีอรรคราช (เมือง) ต้นสกุล "บุรานนท์"

  • บุตรธิดาที่เกิดจากท่านทิมหรือพิณ มี ๒ คน ได้แก่ บุตรชื่อ แสง และธิดาชื่อ สุก

เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) ถึงแก่อสัญกรรมในปลายแผ่นดินรัชกาลที่ ๑ เมื่อปีฉลู พ.ศ. ๒๓๔๘ รวมอายุ ๖๗ ปี ท่านเป็นต้นสกุลนับเป็นชั้นที่ ๑ ของสกุลบุนนาค และนับเป็นชั้นที่ ๖ ที่สืบเชื้อสายจากเจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด)

บุตรหลานที่สืบเชื้อสายเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) แม้บางท่านจะได้รับพระราชทานนามสกุลใหม่ จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ ดังกล่าวมาแล้ว แต่มีอีกจำนวนไม่น้อยที่ใช้นามสกุล "บุนนาค" จนถึงปัจจุบัน เพราะท่านเหล่านั้นเป็นบุตรหลานที่สืบเชื้อสายจากเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) เช่นเดียวกัน

จากประวัติโดยย่อของเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) จะเห็นได้ว่าบรรพบุรุษของท่านไม่ว่าจะนับสูงขึ้นไป หรือบุตรหลานเหลนลงมาจากท่าน ล้วนแต่เป็นผู้ประกอบคุณงามความดีอันเป็นคุณานุคุณแก่แผ่นดินเกิดมาแล้วทั้งสิ้น โดยเฉพาะบุตรของท่านสองคนที่ได้รับราชการเป็นถึงสมเด็จเจ้าพระยา อันเป็นกำลังสำคัญของชาติบ้านเมืองมาถึง ๔ รัชกาล โดยเฉพาะในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ รัชกาลที่ ๔ และต้นแผ่นดินรัชกาลที่ ๕ แม้ในปัจจุบัน บุตรหลานในตระกูลบุนนาคหลายคนยังคงรับใช้ประเทศชาติและราชบัลลังก์เช่นที่บรรพชนได้กระทำมาแล้ว

 
1 | 2

 

 

Copyright © 2005 Bunnag.in.th All rights reserved.