พระแท่นราชบัลลังก์และพระแท่นบรรทม เป็นฝีมือประดับมุขของเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา
(บุนนาค)
เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) มีบุตรธิดารวม ๓๔ คน ได้แก่
ธิดาเกิดกับท่านลิ้ม ๒ คน
๑. ธิดา ถึงแก่กรรมแต่ยังเยาว์
๒. ธิดา ชื่อ ตานี เป็นเจ้าคุณจอมมารดาในรัชกาล ที่ ๑ เรียกกันว่าเจ้าคุณวัง
เป็นพระมารดาของพระองค์เจ้าหญิงจงกลนี และพระองค์เจ้าชายเศวตฉัตร กรมหมื่นสุรินทรรักษ์
เป็นต้นราชสกุล ฉัตรกุล |
เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) มีบุตรและธิดากับเจ้าคุณพระราชพันธุ์นวล
๑๐ คน คือ
๑. เจ้าคุณชาย ถึงแก่กรรมแต่ยังเยาว์
๒. เจ้าคุณหญิงนุ่น เกิดสมัยกรุงธนบุรี พ.ศ. ๒๓๒๐ ถวายตัวเป็นพระสนมในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
โปรดเกล้าฯ ให้เป็นผู้สำเร็จราชการใน พระบรมมหาราชวัง ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
รัชกาลที่ ๒ เรียกกันว่า เจ้าคุณวังหลวง ถึงอสัญกรรม พ.ศ. ๒๓๗๙ ในแผ่นดินสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
๓. เจ้าคุณชายก้อน ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๔. เจ้าคุณชายทิน ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๕. เจ้าคุณหญิงคุ้ม เกิดในสมัยรัชกาลที่ ๑ พ.ศ. ๒๓๒๕ เป็นผู้สำเร็จราชการวังหน้า
ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เรียกกันว่า เจ้าคุณวังหน้า
ถึงอสัญกรรม พ.ศ. ๒๓๗๓ ในแผ่นดินรัชกาลที่ ๓
๖. เจ้าคุณหญิงต่าย เกิด พ.ศ. ๒๓๒๖ รับราชการอยู่ในทูลกระหม่อมปราสาท
(เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงเทพวดี) ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
คนทั้งหลายเรียกว่า เจ้าคุณปราสาท โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็น ผู้สำเร็จราชการฝ่ายใน
ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ถึงอสัญกรรม พ.ศ. ๒๓๙๔
ในสมัยรัชกาลที่ ๔
๗. เจ้าคุณหญิงพั้ง ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๘. เจ้าคุณชายดิศ เป็นสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยุรวงศ์ คนทั้งหลายเรียกว่า
สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่
๙. เจ้าคุณชายแขก ถึงอสัญกรรมแต่ยังเยาว์
๑๐. เจ้าคุณชายทัต เป็นสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ คนทั้งหลายเรียกว่า
สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย |
ท่านทั้ง ๑๐ นี้เป็นราชินิกุล และนับเป็นเจ้าคุณพระราชพันธุ์ชั้นที่ ๒
ทิวทัศน์ทั่วไปของบางกอก
นอกจากนี้ เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) ยังมีบุตรธิดากับภรรยาอื่นอีก
๒๒ คน คือ
- บุตรธิดาที่เกิดจากท่านกอง ๕ คน ได้แก่ ธิดาชื่อ บู่ เป็นภรรยาหลวงสรวิชิต
(ช้าง) มีบุตรชื่อหลวงสุนทรโกษา (ขาว) ต้นสกุล "เศวตเศรณี" ธิดาชื่อ
จิตร เป็นเจ้าจอมในรัชกาลที่ ๑ ส่วนบุตร ๓ คน ได้แก่ พระยาอภัยพิพิธ (เพื่อน)
หลวงแก้วอายัติ (จาด) ต้นสกุล "จาติกรัตน์" และ "ศุภมิตร"
และนายฉลองไนยนาถมหาดเล็กหุ้มแพร ในกรมพระราชวังบวรสถานมงคล
-
ธิดาที่เกิดจากท่านมิ่ง ๔ คน ได้แก่ ใหญ่ (ใหม่) กลัด เจ้าจอมนก ในรัชกาลที่
๑ และเงียบ
-
บุตรธิดาที่เกิดจากท่านฉิม ๕ คน บุตรได้แก่ แพ และเสงี่ยม ธิดาชื่อ
ส้ม เป็นเจ้าจอมอยู่งาน ธิดาอีก ๒ คนถึงแก่กรรมแต่ยังเยาว์
-
บุตรธิดาที่เกิดจากท่านตุ๊ ๒ คน ได้แก่ เจ้าจอมชู และมหาดเล็กแสงจันทร์
เป็นมหาดเล็กถวายรายงานวัดพระเชตุพนฯ
-
บุตรธิดาที่เกิดจากท่านอ่วม ๓ คน ได้แก่ ธิดาชื่อ จันทร์ และบุตรชื่อ
น้อย เป็นทหารมหาดเล็ก กับพระยาสาครสงคราม (พร้อม) เป็นพระยาจางวางเมืองบางละมุง
-
บุตร ๑ คน เกิดจากท่านจันทร์ ชื่อ พระยาศรีอรรคราช (เมือง) ต้นสกุล
"บุรานนท์"
-
บุตรธิดาที่เกิดจากท่านทิมหรือพิณ มี ๒ คน ได้แก่ บุตรชื่อ แสง และธิดาชื่อ สุก
เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) ถึงแก่อสัญกรรมในปลายแผ่นดินรัชกาลที่
๑ เมื่อปีฉลู พ.ศ. ๒๓๔๘ รวมอายุ ๖๗ ปี ท่านเป็นต้นสกุลนับเป็นชั้นที่ ๑ ของสกุลบุนนาค
และนับเป็นชั้นที่ ๖ ที่สืบเชื้อสายจากเจ้าพระยาบวรราชนายก (เฉกอะหมัด)
บุตรหลานที่สืบเชื้อสายเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค)
แม้บางท่านจะได้รับพระราชทานนามสกุลใหม่ จากพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
รัชกาลที่ ๖ ดังกล่าวมาแล้ว แต่มีอีกจำนวนไม่น้อยที่ใช้นามสกุล "บุนนาค"
จนถึงปัจจุบัน เพราะท่านเหล่านั้นเป็นบุตรหลานที่สืบเชื้อสายจากเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา
(บุนนาค) เช่นเดียวกัน
จากประวัติโดยย่อของเจ้าพระยาอรรคมหาเสนา (บุนนาค) จะเห็นได้ว่าบรรพบุรุษของท่านไม่ว่าจะนับสูงขึ้นไป
หรือบุตรหลานเหลนลงมาจากท่าน ล้วนแต่เป็นผู้ประกอบคุณงามความดีอันเป็นคุณานุคุณแก่แผ่นดินเกิดมาแล้วทั้งสิ้น
โดยเฉพาะบุตรของท่านสองคนที่ได้รับราชการเป็นถึงสมเด็จเจ้าพระยา อันเป็นกำลังสำคัญของชาติบ้านเมืองมาถึง
๔ รัชกาล โดยเฉพาะในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ รัชกาลที่
๔ และต้นแผ่นดินรัชกาลที่ ๕ แม้ในปัจจุบัน บุตรหลานในตระกูลบุนนาคหลายคนยังคงรับใช้ประเทศชาติและราชบัลลังก์เช่นที่บรรพชนได้กระทำมาแล้ว
|