|
บ้านเจริญพาสน์
|
ขณะที่อยู่บ้านเยาวราช พระยาไพบูลย์สมบัติและเจ้าพระยาพิชัยญาติ ได้มาซื้อที่ที่มุมถนนสุรวงศ์
สมัยนั้นเวลาจะไปที่ที่สุรวงศ์ จะกล่าวกันว่า "ไปสวน" เพราะยังเป็นสวนอยู่
เมื่อถนนเยาวราชขยายกว้างออกไป มีการสร้างตึก ๙ ชั้น และอาคารพาณิชย์ต่างๆ
บริเวณบ้านเยาวราชเดิมเปลี่ยนเป็นโรงภาพยนตร์คาเธ่ย์ ในปัจจุบันสถานที่นี้เป็นอาคารและที่จอดรถ
ชื่ออาคารพิชัยญาติ ของบริษัทเครือไพบูลย์ จำกัด
บุตรหลานพระยาไพบูลย์สมบัติได้ย้ายมาอยู่บ้านที่หัวมุมถนนสุรวงศ์
เรียกว่า "บ้านสุรวงศ์"
เป็นตึกแบบฝรั่ง คฤหาสน์ใหญ่ ในตึกมีห้องบิลเลียด ข้างตึกมีสนามเทนนิส
และในบริเวณห่างออกไปอีก มีเกาะเล็ก ขุดคลองรอบเกาะ เป็นสระว่ายน้ำแบบธรรมชาติ
พี่และน้องสาวของเจ้า พระยาพิชัยญาติ (ดั่น บุนนาค) จะอยู่ในตึกหลังในแยกเป็นส่วนไป
สิ่งที่ขาดไม่ได้คือโรงครัวขนาดใหญ่ เพราะพี่น้องสกุลบุนนาคทั้งชายหญิงส่วนใหญ่
จะชำนาญในการทำอาหารคาวหวาน อาหารที่ขึ้นชื่อของบ้านสุรวงศ์ ได้แก่
ข้าวบุหรี่ ขนมทองเอก ฝอยทอง ขนมเต่า ไข่แมงดา บุหลันดั้นเมฆ เป็นต้น
เมื่อถนนสุรวงศ์ และถนนสีลม เปลี่ยนเป็นย่านพาณิชย์ หลายครอบครัวจึงขายบ้านสุรวงศ์มาปลูกสร้างบ้านใหม่ที่ซอยเกษม
(สุขุมวิท ๒๔ ปัจจุบัน) และที่สำโรง บุตรหลานพระยาไพบูลย์สมบัติ ส่วนใหญ่จะพำนักอยู่ที่
บ้านซอยเกษม (บริเวณซอยเมธีนิเวศน์ แยกสุขุมวิท ๒๔ ตลอดซอยเล็กจนถึงศูนย์การค้าฯ)
และที่บ้านสำโรง (ซอยภานุวงศ์
สุขุมวิท ๑๑๗)
|
ภายในบ้านของสกุลบุนนาค พิธีทำขวัญนาค คุณเชิด บุนนาค
(พระดุลยกรณ์พิทารณ์)
ณ บ้านริมคลอง สมเด็จฯ ของหลวงวิชิตสุรไกร ผู้เป็นบิดา
บุตรหลานของเจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์ (วร บุนนาค) หรือเจ้าคุณทหารมีมากมาย
หลายท่านได้ย้ายนิวาสถานมาอยู่ฝั่งพระนคร เนื่องจากครอบครัวขยาย บ้านเดิมชำรุดทรุดโทรม
การวางผังเมืองใหม่รวมทั้งการขยายถนนและสร้างอาคารพาณิชย์ในย่านฝั่งธนบุรี
ทำให้ต้องหาสถานที่สะดวกและเหมาะสม เพื่อไปทำงานและประกอบกิจการต่างๆ รวมทั้งส่งบุตรหลานเข้าศึกษาต่อในกรุงเทพฯ
เป็นต้น อาทิเช่น บุตรเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) หลายท่านย้ายนิวาสถานมาอยู่บริเวณถนนสุรวงศ์
ถนนเดโช และถนนสีลม บางท่านก็ยังอยู่ที่เดิมที่ฝั่งธนบุรี บริเวณถนนอิสรภาพ
เจริญพาสน์ บางขุนนนท์ และถนนประชาธิปก เป็นต้น
บ้านสีลม
มุมหนึ่งในบ้าน
เจ้าพระยาภาณุวงศ์มหาโกษาธิบดี (ท้วม บุนนาค)
|
ในปี พ.ศ. ๒๔๓๑ เมื่อพระยาสีหราชเดโชชัย ซึ่งต่อมาเป็นเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์
(โต บุนนาค) ได้ขอพระบรมราชานุญาตตัดถนนทางฝั่งพระนครขนานกับถนนสีลม
ซึ่งในเวลาต่อมาได้รับพระราชทานชื่อว่า ถนนสุรวงศ์ และถนนเดโช ตามชื่อของท่านนั้น
บุตรหลานของสมเด็จเจ้าพระยาฯ ได้มาตั้งเคหสถาน ณ ถนนสายนี้ ตั้งแต่บริเวณมุมถนนสุรวงศ์ตัดกับถนนเจริญกรุง
เป็น บ้านของพระยาประภากรวงศ์ (ว่อง บุนนาค) กับท่านเรียบ (ซึ่งต่อมาได้สร้างโรงแรมทรอคาเดโรขึ้นในบริเวณนั้น)
ถัดลงมาเป็นที่ดินของ พระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ (เต็น บุนนาค) กับคุณหญิงนุ่ม
พระยาสุรวงศ์วิวัฒน์ (เตี้ยม บุนนาค) เจ้าจอมเลียม พระอดิศักดิ์อภิรัตน์
(เต็มสุริยวงศ์ บุนนาค) ถัดไปทางถนนเดโช เป็นบ้านของศาสตรา-จารย์นายแพทย์เติม
บุนนาค ศาสตราจารย์ติดต่อ บุนนาค คุณเดียร์ บุนนาค ภรรยาพระโชติศิลปคุณ
(โชติ โชติก-เสถียร) และหม่อมดำริห์ บุนนาค ในหม่อมเจ้าสิทธิยากร วรวรรณ
เป็นต้น
จากถนนสุรวงศ์ตัดกับถนนเดโชลงมา จะเป็นบ้าน ของพระยาสุพรรณสมบัติ
(ติน บุนนาค) พระยาชัยสุรินทร์ (ตาล) และพระยาสุริยานุวงษ์ประวัติ
(เต๋า บุนนาค) ฯลฯ ส่วนพระยาอภิบาลราชไมตรี (ต่อม บุนนาค) มีบ้านอยู่ที่หัวมุมถนนคอนเวนต์ตัดกับถนนสีลม
|
ปลายถนนสุรวงศ์ บริเวณถนนพัฒน์พงศ์ ถนน ธนิยะตัดกับถนนสุรวงศ์จนถึงหัวมุมถนนสุรวงศ์ที่ตัดกับถนนตรง
(ถนนพระราม ๔) จะเป็นบริเวณบ้านของพระยาไพบูลย์สมบัติ (เดช บุนนาค) เจ้าพระยาพิชัยญาติ
(ดั่น บุนนาค) และบุตรหลาน
ปัจจุบันนี้บ้านของบุตรหลานในตระกูลบุนนาค จะอยู่กระจัดกระจายกันออกไป ส่วนใหญ่จะอยู่บริเวณถนนสุขุมวิท
สำหรับถนนสุรวงศ์นั้นยังมี บ้านสุริยาศัย ตึกปานะวงศ์ (จากชื่อนาวาโท ตัปนวงศ์
บุนนาค) และโรงแรมตวันนา รามาดา (จากชื่อศาสตราจารย์แพทย์หญิงท่านผู้หญิงตวันสุรวงศ์
บุนนาค)
|