(1) ๖:ด:1:1:2 บุตรคนใหญ่ของพลโทเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์
(โต) กับท่านผู้หญิงตลับ (สกุลเดิม โอสถานนท์) เกิดในสมัยรัชกาลที่
๕ พ.ศ. ๒๔๑๘ ได้เข้าศึกษาในโรงเรียนหลวงที่พระตำหนักสวนกุหลาบ ในพระบรมมหาราชวัง
และศึกษาต่อที่โรงเรียนหลวง ณ สวนนันทอุทยาน และโรงเรียนอัสสัมชัญ
จากนั้นไปศึกษาต่อที่ประเทศอังกฤษ กลับเข้ามาได้เป็นมหาดเล็กพิเศษ
อยู่ในเวรศักดิ์ พ.ศ. ๒๔๔๔ โปรดเกล้าฯ ให้ไปรับราชการในกระทรวงมหาดไทย
ในตำแหน่งผู้ช่วยคือตำแหน่งข้าราชการที่จะฝึกหัดไปรับราชการหัวเมือง
พ.ศ. ๒๔๔๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสัญญาบัตรตั้งเป็นหลวงทรงสุรเดช
ปลัดกรมพลัมภัง ต่อมาเป็นปลัดกรมในการต่างประเทศ ข้าหลวงมหาดไทย
มณฑลภูเก็ต ผู้ตรวจการกรมสรรพากรนอก ตามลำดับ พ.ศ. ๒๔๕๑ ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็นพระยาอินทรวิชิต
ออกไปเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดอ่างทอง
พ.ศ. ๒๔๕๒ เมื่อเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์ (โต บุนนาค) ถึงอสัญกรรม
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระยาสุริยา-
นุวงศ์ประวัติ (เต็น บุนนาค) เป็นผู้รักษาสมบัติสำหรับสกุลบุนนาค
ของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุนนาค) แทนท่านบิดาต่อมา
ที่เรียกว่าสมบัติสำหรับสกุลนั้นคือ อัฐิเจ้าคุณพระราชพันธุ์
ผู้เป็นต้นสกุล และสิ่งของบางอย่างที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
พระราชทานแก่สมเด็จเจ้าพระยาฯ สมบัตินี้รักษามาตั้งแต่สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์
(ช่วง บุนนาค) แล้วทรงมอบให้เจ้าพระยาสุริยวงศ์ไวยวัฒน์ (วร) และเจ้าพระยาสุรวงศ์วัฒนศักดิ์
(โต) ตามลำดับ
พระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ (เต็น บุนนาค) รับราชการ ที่จังหวัดอ่างทอง
จนตลอดรัชกาลที่ ๕
ในสมัยรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๖ โปรดเกล้าฯ ให้ไปเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดระยอง
ต่อมาเป็นปลัดมณฑลปราจีน และปลัดมณฑลปัตตานี พ.ศ. ๒๔๕๙ ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเป็นพระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ
และถึงอนิจกรรมใน พ.ศ. ๒๔๖๑ เมื่อคราวที่ไข้หวัด ใหญ่ระบาดที่ปัตตานี
รวมอายุ ๔๓ ปี
พระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ (เต็น) สมรสกับคุณหญิงนุ่ม ธิดาพระยาราชานุวงศ์
(เล็ก บุนนาค) มีบุตรธิดา ๙ คน บุตรได้แก่ รวิวงศ์ ทรงสุรเดช สุริเยศวัฒน
ตฤกษ และเล็ก บุนนาค
|