พลตรีพระยาสุรวงศ์วิวัฒน์ (เตี้ยม บุนนาค), พ.ต.ต. พระอดิศักดิ์อภิรัตน์ (เต็ม สุริยวงศ์ บุนนาค)
และศจ.นายแพทย์เติม บุนนาค

เมื่อเยาว์วัยท่านบิดาได้นำตัวถวายเป็นข้ารับใช้ ในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อครั้งดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ กรมหลวงสุโขทัยธรรมราชา และได้เล่าเรียนในโรงเรียนราชวิทยาลัย ครั้นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์ เสด็จไปศึกษาต่อ ณ ประเทศอังกฤษ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๖ ซึ่งในเวลานั้นยังดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมงกุฏราชกุมาร จึงทรงรับ นายเต็ม สุริยวงศ์ บุนนาค มาอยู่ในพระราชูปถัมภ์ และได้รับพระมหากรุณาธิคุณ ให้ไปศึกษาต่อ ณ ประเทศอังกฤษ จนจบการศึกษา กลับเข้ามารับราชการสนองพระเดชพระคุณในกรมมหาดเล็กหลวง ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นนายไชยขรรค์หุ้มแพร นายจ่ายง หลวงสิทธินายเวร เจ้าหมื่น ไวยวรนารถ และพระอดิศักดิ์อภิรัตน์ ตามลำดับ ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตติยจุลจอมเกล้าวิเศษ

พระอดิศักดิ์อภิรัตน์ ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๖ ให้อุปสมบทเป็นนาคหลวง ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีการ ทำขวัญนาค ณ พระที่นั่งอัมรินทร์วินิจฉัย และจำพรรษา ณ วัดบวรนิเวศน์วิหาร

ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ ๑ โปรดเกล้าฯ ให้พระ อดิศักดิ์อภิรัตน์ไปเป็นล่ามประจำตัวนายพล Geoff แม่ทัพใหญ่ฝ่ายสัมพันธมิตร เมื่อครั้งมาเยือนประเทศสยาม และได้รับเหรียญตราที่ระลึกจากฝรั่งเศส ชื่อตรา L' Etoile Noire ชั้นออฟฟิศเซอร์ของฝรั่งเศส

เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ ทรงพระประชวรใหญ่ ในปี พ.ศ. ๒๔๖๕ พระอดิศักดิ์อภิรัตน์ (เต็ม) เป็นมหาดเล็กผู้หนึ่งที่ได้อยู่รับใช้ใกล้ชิดเบื้องพระยุคลบาท ครั้นหายพระประชวร ได้พระราชทานซองบุหรี่ทองคำลงยา พร้อมพระปรมาภิไธย

เมื่อสิ้นรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว พระอดิศักดิ์อภิรัตน์ ได้กราบถวายบังคมลาออกจากราชการกรมวัง รับพระราชทานบำนาญ และถึงแก่กรรม พ.ศ. ๒๔๙๕ อายุ ๕๗ ปี

พระอดิศักดิ์อภิรัตน์ (เต็ม สุริยวงศ์ บุนนาค) ได้รับพระราชทานสมรสกับ พิศ ธิดาพระยาชัยวิชิตวิศิษฐ์ธรรมธาดา (ขำ ณ ป้อมเพชร์) มีบุตรธิดา ๗ คน บุตรได้แก่ เตมีย์ เติมพันธ์ และ ตระศักดิ์ มีธิดาชื่อ วิสวาท เป็นภรรยานายแพทย์โกวิท อัศวนนท์ และธิดาชื่อ จิตราภา เป็นภรรยา ปานสิริ รังสิพราหมณกุล

หน้า 72